LIEFDE
Het voelt misschien aan als een rollercoaster van emoties, in werkelijkheid kent de liefde amper drie fasen.

(1) Lust
Het stofje dat de belangrijkste rol speelt in dit stadium is testosteron. Het geslachtshormoon veroorzaakt fysieke aantrekkingskracht. Ook al zijn de testosteronconcentraties bij vrouwen veel lager dan bij mannen, bij allebei de seksen speelt het een rol bij het libido. De liefde in de lustfase manifesteert zich vooral op het lichamelijke vlak. Je reageert voornamelijk op instinct en denkt niet echt na over de gevolgen.

(2) Romantische aantrekking
Dit is het stadium van de roze wolk. In het lichaam worden allerlei neurotransmitters aangemaakt, waardoor je een euforisch gevoel krijgt. De belangrijkste stofjes die een rol spelen, zijn dopamine, noradrenaline en serotonine. Dopamine zorgt ervoor dat je gaat dagdromen over je geliefde. Dit veroorzaakt het gevoel van niet zonder elkaar kunnen. Noradrenaline veroorzaakt de lichamelijke rush van verliefdheid. Bij het ontmoeten van je kersverse partner krijg je vaak een flinke dosis noradrenaline. Hierdoor gaat je hart sneller kloppen en fladderen er vlinders in je buik. Naast dit prettige gevoel zorgt het stofje er ook nog eens voor dat je er stralend gaat uitzien én tovert het een gezonde blos op je wangen. Helaas kan je bij een overdosis noradrenaline ook last krijgen van misselijkheid en zwetende handpalmen. Serotonine tenslotte zorgt ervoor dat je je gelukkig gaat voelen. Serotonine, ook wel 5-hydroxytryptamine genaamd, komt minder voor bij depressieve mensen. Bij verliefde mensen is de concentratie serotonine in de hersenen juist hoger.

(3) Hechting
De prille verliefdheid is voorbij, maar heeft, als het goed is, plaatsgemaakt voor liefde. Er is een band ontstaan met je partner. Het hormoon oxytocine speelt in dit stadium een belangrijke rol. Het zorgt voor een sterke hechting tussen moeder en kind. Tijdens een orgasme wordt dit hormoon ook aangemaakt, met name bij vrouwen, maar ook mannen maken het aan. Dit is ook de reden dat vrouwen na de seks graag willen knuffelen. Seks met je ex is met name gewaagd, omdat je daardoor weer oxytocine-gelieerde aantrekkingskracht ontwikkelt, terwijl dat vast niet de bedoeling is. Een ander hormoon dat een rol speelt bij affectie is vasopressin. Vasopressin speelt een rol bij het in stand houden van het liefdesgevoel en wordt tevens aangemaakt tijdens het vrijen. Vasopressin komt ook vrij na het ruiken van bepaalde feromonen, signaalmoleculen die boodschappen overbrengen tussen individuen van dezelfde (dier)soort.

LIEFDESVERDRIET
Liefdesverdriet doorloopt meestal twee fasen. Deze zijn niet voor iedereen even intensief. Ook kunnen de fasen elkaar afwisselen. Wat zijn nu de fysiologische verschijnselen van liefdesverdriet?

Uit onderzoek blijkt dat liefdesverdriet in heftigheid op een posttraumatische stressstoornis lijkt. Verder bestaat er een associatie met de activiteit van bepaalde stoffen in de hersenen, namelijk dopamine, noradrenaline, en serotonine. Medici verdelen romantische afwijzing in twee fasen. De eerste fase kenmerkt zich door ongeloof & boosheid, de tweede door berusting & wanhoop.

(1) Ongeloof & boosheid
Tijdens de protestfase is het terugwinnen van de verloren geliefde het belangrijkste doel. Op een obsessieve manier wordt de relatie ontleed. Waarom ging het mis? Wat heb ik verkeerd gedaan? Ook worden impulsieve acties ondernomen om de ex terug te winnen. De ontkenningsfase is een basale reactie die volgt op de beëindiging van een relatie en wordt geassocieerd met toegenomen waarden van de stoffen dopamine en noradrenaline. In deze fase is deze uitspraak van een Griekse komische toneelschrijver van toepassing: ‘The lesser my hope, the hotter my love’.

(2) Berusting & wanhoop
De tweede fase van liefdesverdriet wordt geassocieerd met juist een verminderde activiteit van dopamine. Dit is onderzocht met behulp van een MRI-scan waarbij de hersenen van afgewezen vrouwen werden vergeleken met die van dolverliefde dames. Daaruit bleek dat in gebieden in het brein van de afgewezen vrouwen die rijk zijn aan dopamine de cellen minder actief waren.

Verschillen man vs. vrouw
Overigens zijn er enkele belangrijke verschillen tussen hoe mannen en vrouwen omgaan met liefdesverdriet. Mannen hebben vaker de neiging tot agressief gedrag en het stalken van hun ex-partner. Vrouwen klagen vaker over stress en depressie na te zijn afgewezen. Opvallend is dat vrouwen ook vaker de neiging hebben om over hun gevoelens te praten dan mannen. Wat daarvan de oorzaak van is, daar zijn wetenschappers het niet over eens.